"Niet de waan van de dag, maar principes aan het roer"

Leidende principes: Bepaal de koers van je organisatie

In een wereld die steeds sneller verandert, is het verleidelijk om voortdurend te reageren op de waan van de dag. Nieuwe doelen, aangepaste plannen, herijkte KPI’s – allemaal logisch. Maar zonder onderliggende richting dreigt versnippering. Juist dan zijn leidende principes essentieel. Ze vormen het morele en strategische kompas van je organisatie.

Wat zijn leidende principes?

Leidende principes zijn de fundamentele overtuigingen en waarden die richting geven aan keuzes, gedrag en besluitvorming. Ze vormen de onderstroom onder je strategie. Geen checklist of beleidsdocument, maar een set duidelijke ankerpunten die houvast bieden – juist als het spannend wordt.

Voorbeelden:

"We kiezen voor samenwerking boven competitie."

"We vertrouwen op vakmanschap en geven ruimte aan professionals."

"Transparantie is belangrijker dan controle."

Waarom leidende principes onmisbaar zijn?

Organisaties die werken vanuit leidende principes maken snellere en consistentere keuzes

Ze handelen met meer vertrouwen en duidelijkheid en zien minder interne ruis of misverstanden. Ze versterken de verbinding tussen strategie en dagelijks gedrag.

Een strategie zonder onderliggende principes blijft vaak oppervlakkig. Je weet dan wat je wilt bereiken, maar niet hoe en waarom je bepaalde keuzes maakt. Dat leidt tot ad-hocbeleid, korte-termijnoplossingen en onduidelijkheid binnen teams.

Leidende principes maken je koers herkenbaar – zowel voor medewerkers als voor klanten, partners en toezichthouders. Ze zorgen voor samenhang in hoe besluiten genomen worden en waar prioriteit aan wordt gegeven.

Hoe ontwikkel je nou leidende principes?

1. Door terug te gaan naar de essentie, je bestaansrecht.

Wat vinden we écht belangrijk? Wat mag nooit uit het oog verloren worden – ook niet onder druk?

2. Betrek verschillende perspectieven erbij. Goede principes ontstaan niet aan de bestuurstafel alleen. Betrek medewerkers, klanten of partners. Waar zie je de organisatie op haar best? Wat moet juist voorkomen worden?

3. Formuleer ze kort, krachtig en richtinggevend. Goede principes zijn herkenbaar in gedrag. Ze zijn richtinggevend zonder voorschrijvend te zijn.

4. Laat ze leven in de praktijk Koppel besluiten, feedback en successen expliciet aan je principes. Benoem ze in overleggen, evaluaties en bij het bijsturen van beleid.

Een zorgorganisatie waar wij rondliepen, formuleerde drie leidende principes: "We zijn mensgericht, professioneel en betrouwbaar." Toen een ingrijpende bezuiniging nodig was, werden alle voorstellen langs deze drie principes gelegd. Niet de goedkoopste, maar de meest gedragen optie werd gekozen. En dat zorgde voor rust én consistentie in het vervolg.

Leidende principes geven organisaties karakter, richting en samenhang. Ze vormen de brug tussen visie en praktijk. Wie ze serieus neemt, hoeft niet steeds opnieuw te verzinnen wat het juiste is – het ligt al besloten in wat je belangrijk vindt.

En dat is waar leiderschap begint.

Loop jij met je team spaak omdat jullie leidende principes nog niet helder zijn?

Meer weten over hoe wij je daarin kunnen begeleiden?

Bel ons gerust voor een intake!

Mireille Kloeze 06-20575443

Liesbeth Remmers 06-24277508