Rolvervaging is de sluipmoordenaar van helderheid in een organisatie

In organisaties loopt het vaak mis op plekken waar niemand écht wist dat hij of zij verantwoordelijk was. Of waar meerdere mensen dachten dat ze dat juist wél waren.

Wat er dan gebeurt? Dingen blijven liggen. Er ontstaan irritaties. En vaak: onderhuids gedoe.

Niet omdat mensen hun werk niet goed willen doen. Maar omdat de verdeling van rollen onduidelijk, onlogisch of stilzwijgend is. We schreven daar al eerder over in onze blogs. Hieronder tref je nog een keer heel helder aan wat een signaal is, waarom zuivere rollen werken en wat je morgen al kunt doen!

Wanneer rollen gaan schuren

Denk eens aan deze situaties:

• Een teamlid voelt zich overvraagd, maar weet niet hoe dat komt.

• Een leidinggevende doet veel ‘erbij’ omdat niemand anders het oppakt.

• Iemand trekt een taak naar zich toe omdat het hem of haar nou eenmaal goed ligt.

• Collega’s zeggen niets, maar vinden wél iets van elkaars gedrag.

Wat er speelt? De rolafspraken zijn óf nooit gemaakt, óf stilzwijgend veranderd.

Waarom zuivere rollen werken

Rollen geven richting. Niet om mensen in hokjes te stoppen, maar om houvast te bieden. Een zuivere rol is als een duidelijke positie op het veld: je weet waar je staat, wat je te doen hebt, en wat je van de ander kunt verwachten.

In teams met zuivere rollen zie je:

• Minder ruis in de communicatie

• Meer energie op de inhoud

• Sneller herstel bij misverstanden

• Meer plezier in samenwerken

Het heeft niets te maken met controle. Het gaat over vertrouwen op basis van duidelijkheid.

Wat kun je morgen al doen?

1. Gebruik “rolverwachting” als gespreksonderwerp

Vraag elkaar: wat zie jij eigenlijk als jouw rol in dit project? En wat verwacht je van mij? Je zult versteld staan van hoe vaak dat verschilt.

2. Verwar flexibiliteit niet met vaagheid

Natuurlijk moet een team wendbaar zijn en dat lukt juist beter als de basisrollen stevig staan.

3. Durf te heronderhandelen

Rollen zijn geen vaste contracten. Als het niet meer werkt, bespreek dan wat nodig is.

Wie doet wat – en waarom?

4. Bespreek niet alleen ‘de rol’, maar ook de grenzen ervan

Wat hoort er expliciet níet bij je rol? Daar zit vaak de grootste winst in duidelijkheid.

Geen nieuwe structuur, wel meer lucht

Je hoeft geen hele organisatie om te gooien om helderheid te creëren. Het begint klein: in een team, bij een overleg, bij één project. Rollen zuiver maken vraagt geen grote systeemverandering. Het vraagt aandacht, woorden geven aan wat impliciet is, en de moed om het gesprek te voeren vóórdat het spaak loopt. Dát is leiderschap en dat maakt je organisatie gezonder, lichter en effectiever.

Benieuwd naar hoe wij dat als Organisatie Ontrafelaars doen? Bel ons gerust voor een intake, wij brengen jou en je team/organisatie graag verder in systemische ontwikkeling.

Mireille Kloeze 06-20575443

Liesbeth Remmers 06-24277508